Κλιματική αλλαγή και διατροφή

Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει αλλά και επηρεάζεται από το πιάτο μας. Οι διατροφικές επιλογές που κάνουμε, έχουν σαφή επίδραση στην προστασία ή την καταστροφή του περιβάλλοντος. Πλέον μιλάμε για το ενεργειακό αποτύπωμα της τροφής, όπου μετράμε πόσο αυξάνουν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά την παραγωγή της, τη συσκευασία, τη μεταφορά της και του τρόπου συντήρησης της.

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, επηρεάζεται κατά 26% από το παγκόσμιο σύστημα παραγωγής τροφίμων, με μεγαλύτερη επιβάρυνση να έχει η παραγωγή κρέατος. Ένα μεγάλο μέρος της καλλιεργήσιμης γης προορίζεται για ζωοτροφές, δάση καταστρέφονται για να γίνουν βοσκοτόπια, απαιτούνται δυσανάλογα πολλά λίτρα νερού για την παραγωγή ενός κιλού κρέατος, ενώ για την συντήρηση του χρειάζεται ψύξη. Για αυτό και υπάρχει μία μεγάλη στροφή από ευαισθητοποιημένους καταναλωτές στην επιλογή φυτικών πηγών πρωτεϊνών όπως είναι τα όσπρια και οι ξηροί καρποί.

Λόγω της κλιματικής αλλαγής, εμφανίζεται συχνότερα ξηρασία σε πολλές περιοχές του πλανήτη, με ότι συνεπάγεται αυτό, ειδικότερα στις φτωχότερες περιοχές που η σοδειά τους εξαρτάται από τις βροχές και το νερό των ποταμών. Οι φυσικές καταστροφές έχουν αυξηθεί σε ένταση και συχνότητα, με αποτέλεσμα να χάνονται ολόκληρες σοδειές και κοπάδια, αυξάνοντας έτσι την ανισότητα μεταξύ των φτωχών και πλούσιων χωρών. Ακόμα και σε ανεπτυγμένες χώρες όπως η Ιταλία, το 2003 παρατηρήθηκε μείωση κατά 36% της παραγωγής καλαμποκιού, λόγω αυξημένης θερμοκρασίας. Συζητάμε πλέον για κίνδυνο επισφάλειας τροφής, είτε λόγω έλλειψης, είτε λόγω απότομης αύξησης των τιμών σε βασικά είδη διατροφής.

Και η ποιότητα των τροφίμων επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή. Σε μία ερεύνα που πραγματοποιήθηκε από τον Sam Myers του πανεπιστήμιου του Harvard, βρέθηκε ότι η περιεκτικότητα των δημητριακών σε θρεπτικά συστατικά μειώνεται όσο αυξάνει το CΟ2 της ατμόσφαιρας. Μάλιστα η πρόβλεψη τους για τα επίπεδα που αναμένουν στο 2050, θα προκαλέσει μείωση κατά 10% στα επίπεδα ψευδαργύρου, 5% σιδήρου και 8 % πρωτεϊνών, ουσίες απαραίτητες για αποφυγή πολλών σοβαρών θεμάτων υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η δική μας συνεισφορά στην κλιματική αλλαγή είναι ουσιώδης, καθώς η ζήτηση διαμορφώνει την παραγωγή. Αυξάνοντας τα όσπρια και επιλέγοντας κρέας ελευθέρας βοσκής, αγοράζοντας φρούτα και λαχανικά τοπικά και εποχής (ακολουθώντας στην ουσία τις συστάσεις της Μεσογειακής διατροφής), κάνοντας σωστή διαχείριση στα ψώνια και το μαγείρεμα ώστε να μειωθεί η σπατάλη φαγητού, βοηθάμε πολύπλευρα στην προστασία του πλανήτη.